مقایسه مفهوم عرفانی عشق در اندیشه های سپهری و عارفان مسلمان

نویسندگان

مهدی عرب جعفری محمدآبادی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

سپهری از شاعران بنام معاصر است. درباره شعر و اندیشه های عرفانی او دیدگاه های فراوانی مطرح شده است. برخی مبانی شعر او را برگرفته از عرفان ایرانی اسلامی و یا عرفان هندی و شرقی دانسته اند و البته برخی نیز شعر او را تهی از عرفان می دانند. تاکنون پژوهشی به مقایسه کاربرد مفاهیم و اصطلاحات عرفانی در شعر سپهری و گفتار عارفان مسلمان نپرداخته است. گزینش واژگان، مدخلی بر طرز تفکر شاعران است؛ به همین سبب پژوهنده یکی از راه های شناخت عرفان سپهری را گزینش اصطلاحات و مفاهیم عرفانی در سروده های او می داند. این مقاله برای روشن شدن چیستی و چگونگی عرفان سپهری، مفهوم عرفانی عشق را از میان مفاهیم و اصطلاحات فراوانِ نهفته در شعر او برگزیده است و می­کوشد این مفهوم را در مقایسه با کاربرد آن نزد عارفان مسلمان بررسی کند. با بررسی­ ویژگی های عشق در سروده های سپهری و سخنان عارفان مسلمان می توان دریافت عرفان سپهری به عرفان شرقی بسیار نزدیک­تر از عرفان ایرانی اسلامی است؛ امّا تفاوت هایی نیز با دیدگاه شرقی دارد که نشان می دهد سپهری رگه هایی کمرنگ از عرفان ایرانی اسلامی را با عرفان شرقی آمیخته است؛ به بیان دیگر، او عرفان خود را دارد و عرفانش با عرفان مکتب­های دیگر متفاوت است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسة مفهوم عرفانی عشق در اندیشه‌های سپهری و عارفان مسلمان

سپهری از شاعران بنام معاصر است. دربارة شعر و اندیشه‌های عرفانی‌ او دیدگاه‌های فراوانی مطرح ‌شده ‌است. برخی مبانی شعر او را برگرفته از عرفان ایرانی‌اسلامی و یا عرفان هندی و شرقی دانسته‌اند و البته برخی نیز شعر او را تهی از عرفان می‌دانند. تاکنون پژوهشی به مقایسة کاربرد مفاهیم و اصطلاحات عرفانی در شعر سپهری و گفتار عارفان مسلمان نپرداخته است. گزینش واژگان، مدخلی بر طرز تفکر شاعران است؛ به‌ همین‌ ...

متن کامل

مقایسه مقامات عرفانی از دیدگاه پدران صحرا و عارفان مسلمان در چهار قرن اولیه(میلادی و هجری)

Mysticism is a broad spiritual trend, which is prevalent among religions. There is a close resemblance and understanding among religions when considering mysticism. Similarly, there is much close resemblance and understanding between two mystical systems of Christianity and Islam. The present article attempted to compare practical mysticism in two systems of desert fathers’ practical mysticism ...

متن کامل

آزادی و تصوف تحلیلی مختصر از مفهوم آزادی در نزد عارفان مسلمان

آزادی، مفهومی است که هم مورد عنایت اخلاقیون و عارفان بوده و هم اهل سیاست و فیلسوفان سیاسی، به ماهیت و چند و چون آن پرداخته‏اند. در آثار عارفان مسلمان، تعبیر آزادی و حریت، به معنای اخلاقی- سلوکی آن، به تکرار ذکر شده، و موانع پیدا و پنهان آن معرفی، و راه رهایی از آن بندها نیز تبیین و تعیین گشته است. نویسنده، ابتدا به معرفی و تبیین انواع آزادی، و تعاریف متعدد عارفان مسلمان از آن مفهوم می‌پردازد؛ ...

متن کامل

بررسی تطبیقی مفهوم عرفانی عشق دراندیشۀ¬ عطّار و سهروردی

نگاه عطّار نیشابوری به مقولۀ «‌عشق»،‌ نگاهی عارفانه و عقل گریز است. او عقل را در ساحت عشق ناکارآمد می‌شمارد و راه وصول به عشق را گذر از حصار عقل می‌داند؛ اما درمقابل، سهروردی با نگرش فلسفی و اشراقی خویش عشق را فرزند عقل و ملازم آن می‌خواند و رسیدن به حُسن را جز از طریق علم و آگاهی میسّر نمی‌داند. از منظر این دو اندیشمند، عشق در مجموعۀ هستی سریان دارد و هر موجودی - اعمّ از مادّی و غیرمادّی - از آن بهر...

متن کامل

طهارت از منظر عارفان مسلمان

در شریعت اسلام، طهارت به دو بخش ظاهر و باطن تقسیم شده است. در دانش عرفان نیز که طریقت و حقیقت دین را دربرگرفته است، این دو وجه از اهمیت ویژه­ای برخوردار است؛ هرچند بر وجه باطنی آن تأکید بیشتری شده است. در نزد عارفان مسلمان، طهارت ظاهری مقدمه‌ی طهارت باطنی است. طهارت نیز شرط دریافت فیوضات الاهی است که موجب رهایی انسان از وابستگی به کثرات و سبب نزدیکی او به افق وحدت، در عالم درون و برون می­شود. ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)

جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۱۳۵-۱۵۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023